After a rough night with beds shaking from the wind, the IPY field course students worked their way through the gusts of winds to the UNIS building. There, the first two lectures were given by Ole Humlum, a professor of physical geography at the University of Oslo. He has lived in Longyearbyen and still teaches here part time. He lectured about Arctic Climate Change in the Present and Past. He used some interesting historical examples, like the Spanish Armada fleet being surprised by extremely bad weather and the coasts of England and Ireland being covered with broken Spanish ships, which happened during the Little Ice Age. Also during the Little Ice Age the Arctic cod was not present in Northern waters near Norway, and the Swedish army was able to reach Copenhagen on sea ice, which left the Danish fleet useless. But of course we also discussed many physical aspects of Arctic climate change. Then after a nice lunch in the UNIS canteen it was Elizabeth Thomas’ turn to lecture us. She is with the British Arctic Survey and has been to Antarctica for field work. She explained how various data from ice cores can be used to study climate of up to 740,000 years ago, and what the outcomes of ice core research are. She also showed pictures of ice core drilling projects. The last lecture of the day was again by Ole Humlum, who explained the meteorology of Svalbard. He told us that today’s windy weather is not very common for this time of the year. Usually November to January are stormiest. Although most of Svalbard is white, actually there is very little snowfall.
After a day of interesting lectures and a small discussion we are heading of for a nice dinner at Huset. On the way we passed some reindeer. At Huset we had really good salmon with sauce, potatoes and vegetables and a good hazelnut chocolate cake with red fruit as dessert. In the evening there were some groups watching movies, while other explored the ‘Wii’.

Na een wilde nacht met schuddende bedden (door de wind…) liepen we tegen harde windvlagen in richting UNIS. Daar werden de eerste twee colleges gegeven door Ole Humlum, professor fysische geographie van de Universiteit van Oslo. Hij heeft zelf enkele jaren in Longyearbyen gewoond en geeft hier nog steeds parttime les. Hij vertelde over klimaatverandering in Arctische gebieden in het verleden en heden. Daarbij maakte hij gebruik van enkele voorbeelden van hoe uit historische gebeurtenissen het klimaat kan worden afgeleid. Zo wou de Spaanse Armada Engeland veroveren, maar ze werden overvallen door slecht weer en hun schepen waren gestrand over de hele Engelse en Ierse kust. Dit gebeurde tijdens de Kleine IJstijd, een tijd tijdens de 17e eeuw die gekenmerkt werd door relatief lage temperaturen en daarmee ook meer stormen. Tijdens dit tijdperk liepen de visstanden in noordelijke zeeën terug, en kon het Zweedse leger over de bevroren zee Kopenhagen aanvallen, terwijl de Denen niets aan hun grote vloot hadden. Buiten deze mooie verhalen hebben we natuurlijk ook de fysische aspecten van het Arctische klimaat behandeld. Na lunch te hebben verorberd in de UNIS kantine, was het de beurt aan Elizabeth Thomas. Zij werkt voor de British Antarctic Survey en is zelf voor veldwerk naar Antarctica geweest. Ze vertelde over het boren van ijskernen en hoe verschillende data uit ijsboringen gebruikt kunnen worden om het klimaat van tot en met 740.000 jaar geleden te reconstrueren. Naast deze uitleg liet ze ook foto’s zien van ijsboringen, die blijkbaar nogal wat moeite en geld kosten. Het laatste college van de dag werd gegeven door Ole Humlum, die dit keer over de meteorologie van Svalbard praatte. Hij legde uit dat de harde wind die we vanochtend hadden eigenlijk vrij abnormaal is voor deze tijd van het jaar; normaal zijn het de maanden november tot januari die het winderigst zijn. Ook vertelde hij dat hoewel Svalbard heel wit is, er vrij weinig sneeuw valt; het is een ‘arctische woestijn’.
Na alle interessante colleges en een discussie daarna gingen we naar Huset voor het diner. Onderweg liepen twee rendieren voorbij. Als avondeten kregen we heerlijke zalm met een sausje, aardappelen en groenten, met een hazelnoot-chocolade cake met rode vruchten toe. De laatste activiteiten van de dag waren film kijken of spelen met de ‘Wii’!